Kentsel Dönüşüm Düzenlemeleri Neleri Beraberinde Getiriyor
TBMM genel kurulunda kabul edilen afet riski altındaki bölgelerin dönüştürülmesine odaklanan yasal düzenlemeler içeren tasarı “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” kentsel dönüşüm ile alakalı birtakım düzenlemeleri barındırıyor.
Anadolu Ajansı’nın haberine göre yeni kanunla birlikte 6 Şubat 2023’teki Kahramanmaraş merkezli depremlerin etkilediği bölgeler genel hayata etkili afet bölgesi olarak tanınıyor. Bu bölgelerde, depremlerin ve bu olayların neden olduğu hasarlarla ilgili tesis edilen idari işlemlere karşı açılan iptal davalarında hasar tespit raporlarına dayalı yeni prosedürler getiriliyor.
Bu düzenleme hasar tespit raporlarına dayalı idari işlemlere karşı açılan iptal davalarının hızlı bir yargı sürecine tabi tutulmasını hedefliyor. Yeni usuller, hak sahipliği dışındaki idari işlemlerin değerlendirilmesi sürecinde hız ve etkinlik getirmeyi amaçlıyor. Bu adımlar, afet bölgelerinde yaşanan hasarların hukuki yönüyle ilgili yargı süreçlerinin daha etkin ve hızlı işlemesini sağlamayı hedefliyor.
Buna bağlı olarak afet bölgelerinde hasar tespitiyle ilgili yapılan idari işlemlere karşı açılan iptal davalarında belirli prosedürler uygulanacak. İlk inceleme, dava dilekçesi ve eklerinin tebliğinden itibaren 10 gün içinde yapılacak. Savunma için süre ise dava dilekçesinin tebliğinden itibaren 15 gün olacak ve bu süre bir defaya mahsus olmak üzere en fazla 10 gün uzatılabilecek. Savunmanın sunulması veya sürenin geçmesi, dava dosyasının tamamlandığı anlamına gelecek.
Yürütmenin durdurulması talebine karşı verilen kararlara itiraz edilemeyecek. Bu düzenleme yürütmenin durdurulması taleplerine yönelik alınan kararlara karşı itiraz yolunu kapatacak.
Dosyanın tamamlanmasını takiben 15 gün içinde keşif ve bilirkişi incelemesi gerçekleştirilecek. Fakat tarafların haklarını koruma ihtiyacı doğuran durumlarda keşif ve bilirkişi incelemesi, ilk incelemeden sonra da yapılabilir. Bu, tarafların haklarının korunması için gerekli olan durumlarda esneklik sağlanmasını hedefliyor.
Bilirkişi raporları 15 gün içinde mahkemeye sunulacak. Raporların tebliğini takiben, raporlara ve bilirkişilere karşı itirazda bulunma süresi tebliği takip eden 7 gün içinde olacak. Bu düzenleme, adil bir yargılama süreci için keşif, inceleme ve bilirkişi raporlarının hızlı bir şekilde tamamlanmasını sağlamayı hedefliyor.
Mahkeme duruşmalarının yapılması, tarafların talepleri ve mahkeme kararına bağlı olacak. Duruşma davetiyeleri en z 15 gün öncesinden taraflara gönderilecek. Bu düzenleme duruşmaların planlanması ve tarafların hazırlıklarını yapabilmeleri için yeterli süre tanımak amacıyla yapıldı. Bu süreçte taraflar duruşma tarihleri hakkında önceden bilgilendirilerek gerekli hazırlıkları yapma fırsatı elde edebilecekler.
15 Gün İçerisinde Karar Açıklanacak
Bu tür davalarda dosyanın tamamlanmasından ya da ara kararın, keşif, bilirkişi incelemesi veya duruşmanın yapılmasından itibaren en geç 15 gün içinde karar verilecek.
Mahkeme kararına karşı istinaf yoluna başvurulması, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde yapılabilecek. İstinaf dilekçeleri 10 gün içinde incelenecek ve tebliğ edilecek. Bu dilekçelere karşı cevap verme süresi 15 gün olacak. İstinaf talepleri en geç 2 ay içinde karara bağlanacak.
Tam yargı davaları ve bu madde kapsamındaki iptal davaları birlikte görülemez. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce birlikte açılan iptal ve tam yargı davaları ayrılacak ve bulundukları aşamadan devam edecek.
Bu düzenleme, yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış davalara da uygulanacak. Bu maddeler devam eden süreçleri etkilemeyecek; yani savunma süreleri, bilirkişi raporlarına itiraz süreleri, istinaf başvuru süreleri ve istinaf dilekçelerine cevap verme süreleri değişmeyecek. Bu düzenlemeler mevcut süreçleri koruyarak yargılama sürecindeki tutarlılığı ve istikrarı sağlamayı amaçlıyor.
