Evler 20 Yılda 29 Metrekare Kadar Küçüldü
Türkiye’de konutların metrekareleri geçmiş yıllara göre azalmaya başladı ve uzmanlara göre bu eğilim daha da devam edecek. Bu durum, insanların zihninde acaba evlerin metrekaresi açısından Japonya’yı yakalayacak mıyız? Sorusunu oluşturuyor.
Uzmanlara göre Türkiye’de konutların alanlarındaki azalma eğilimi, gelecekte daha belirgin hale gelebilir. Bu durum, konut talebi ve yapı sektöründeki değişikliklerle yakından ilişkilendirilerek, Türkiye’nin konut alanları bakımından Japonya’daki eğilime benzer bir durum yaşanabileceği endişelerini gündeme getiriyor.
Ali Kemal Erdem’in Patronlar Dünyası’nda yer alan haberine göre, artan maliyetler, konut fiyatlarını yükseltirken aynı zamanda evlerin metrekarelerinin azalmasına neden oluyor. Bunun arkasında sadece inşaat maliyetlerinin değil aynı zamanda arsa fiyatlarının da artışı bulunuyor.
İstanbul Gayrimenkul Değerleme firmasının verilerine göre 2003 yılında İstanbul’da ruhsatı alınan dairelerin ortalama metrekare büyüklüğü 136 metrekare iken bu rakam 20 yıl sonra yani 2023 yılında 107 metrekareye kadar geriledi.
Son zamanlardaki gözlemlere göre Türkiye’de inşa edilen evlerin genellikle 107 metrekare veya daha küçük olduğunu ortaya koyuyor. Birçok mahallede ise neredeyse standart hale gelen ortalama ev büyüklüğü yaklaşık 80 metrekare civarında seyrediyor. Eskiden orta gelirli aileler dahi 120 metrekareyi aşan geniş dairelerde yaşarken günümüzde büyük evlere sahip olmak hem belirli gelir seviyesinin altındaki bireyler için son derece zorlaştı hem de bu tip evlerin inşası giderek azaldı.
Türkiye’de Konutlarda Yaşanan Küçülmeler Arazi Rantlarında Artışları Gösteriyor
“Gelecekte evlerin boyutları Japonya’da olduğu gibi küçülme eğiliminde mi?” sorusunu Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman’ yönettik. Büyükduman Japonya’nın yanı sıra diğer gelişmiş ülkelerde de apartman tipi konutların genellikle daha küçük olduğunu ifade ederek bunun şehir merkezlerindeki arazi maliyetlerinden kaynaklandığını vurguladı.
Şehirlerde konut erişimini artırmak için düşük maliyetli ve daha az alan kaplayan evlere olan ihtiyacı vurgulayan Büyükduman, “Türkiye’de evlerin küçülmesi, ülkenin artan arazi rantını yansıtıyor ve bu da doğal olarak daha küçük konutlara geçişi zorunlu kılıyor.” Şeklinde konuştu.
Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman, Türkiye’nin en geniş yüzölçümüne sahip illerinden biri olan Şanlıurfa’da yeni ruhsatlı evlerin 87 metrekareye kadar düştüğüne dikkat çekti. Büyükduman’a yöneltilen “Türk insanı küçük evlere adaptasyon sağlayabilir mi?” sorusuna ise şu yanıtı verdi: “Eğer Şanlıurfa, bu duruma adapte olduysa, diğer bölgeler de bun uyum sağlayabilir.”
Ahmet Büyükduman’a göre Türkiye’de evlerin metrekareleri üzerindeki küçülme eğilimi devam edecek. Büyükduman, gelecek 15 yıl içinde evlerin ortalama büyüklüğünün 80 metrekareye kadar düşebileceğini öne sürdü. Bunun yanında Büyükduman, Japonya’daki dairelerin genellikle 40 ile 50 metrekare arasında olduğunu belirtti. “Türkiye bu konuda Japonya’ya benzer mi?” sorusuna ise “Japonya kadar olmayız.” Yanıtını verdi.
Metrekarelerdeki Düşüş Nedenleri Arasında Aile Yapısının Değişmesi De Yer Alıyor
Aşçıoğlu İnşaat Şirketi’nin Marka Sözcüsü ve Yönetim Kurulu Başkanı İrfan Aşçıoğlu’na da benzer sorular yöneltildi. Konutların metrekarelerindeki küçülme eğilimine, ekonomik koşulların, nüfus yapısının, yaşam tarzlarındaki değişikliklerin ve göçlerin yanı sıra aile tiplerinin evrimi gibi birçok faktörün etki ettiğini belirten Aşçıoğlu, “Gayrimenkul projelerinde metrekarelerin küçülmesine rağmen verimliliğin arttığına” dikkat çekti. Özellikle 6 Şubat Kahramanmaraş depreminin gayrimenkul sektöründe büyük dinamiklere yol açtığını belirtti.
Deprem riski ve yapı güvenliği konularının kentsel dönüşüm çalışmalarını hızlandırdığına işaret eden Aşçıoğlu, bu süreçte hak sahiplerinin daha verimli kullanım alanına sahip daha küçük metrekareli konutlara yönelmeye başladığını vurguladı. Bunun yanında son dönemde enflasyon, arz talep dengesizliği, hammadde erişimi ve inşaat maliyetlerindeki artışların konut fiyatlarını önemli ölçüde yükselttiğini belirtti. Bu faktörlerin gayrimenkul sektörü üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olduğunu ifade etti.
İrfan Aşçıoğlu hem sosyal hem de bireysel ihtiyaçların karşılandığı rezidans ve karma yaşam projelerine talebin artmasıyla birlikte insanların daha küçük metrekareli konutlara yönelmeye başladığını belirtti. Konut erişimindeki bu eğilimi, insanların genel ihtiyaçlarını daha küçük alanlarda karşılayabilme arzusuyla açıkladı. Bunun yanında Aşçıoğlu, 2000’li yılların başında yapı ruhsatına göre ortalama konut büyüklüğünün 132 metrekare olduğunu fakat 2023 itibariyle bu ölçünün ortalama 107 metrekareye kadar düştüğünü belirtti. Bu trendin önümüzdeki yıllarda da devam edeceğine olan inancını dile getirdi.
